อิทธิพลของความแตกต่างพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ ที่มีต่อการเจริญเติบโต ของฟ้าทะลายโจร (Andrographis paniculata (Burm. f.) Nees) โสมนันทน์ ลิพันธ์

บทคัดย่อ

งานทดลองนี้เพื่อศึกษาถึงผลของพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ที่แตกต่างกัน ที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของยอดและรากของกิ่งพันธุ์ฟ้าทะลายโจร (Andrographis paniculata (Burm. f.) Nees) วางแผนการทดลองแบบ Split plot in randomized complete block design มีจำนวน 4 ซ้ำ โดย Main plot ได้แก่ ฟ้าทะลายโจร 4 พันธุ์ คือ ปราจีนบุรี พิจิตร 4-4 ราชบุรี และพิษณุโลก 5-4 และ Sub plot ได้แก่ ความยาวของกิ่งพันธุ์ที่แตกต่างกัน 4 ความยาว คือ ยาว 5, 8, 10 และ 12 ซม. ตามลำดับ ผลจากการทดลองพบว่า กิ่งพันธุ์ที่ได้จากพันธุ์ปราจีนบุรี มีการเจริญเติบโตทางลำต้น และให้ผลผลิตมากที่สุด รองลงมาคือ พันธุ์พิจิตร 4-4 และราชบุรี ในขณะที่พันธุ์พิษณุโลก 5-4 มีค่าต่ำสุด ความยาวของกิ่งพันธุ์มีผลอย่างมากต่อการเจริญเติบโต และการสะสมน้ำหนักแห้งของข้อมูลที่เก็บมาทั้งหมด (ได้แก่ น้ำหนักลำต้นแห้ง ใบแห้ง รากแห้ง ดอกและฝักแห้ง น้ำหนักแห้งรวม ผลผลิตน้ำหนักเมล็ดและใบแห้ง) กิ่งพันธุ์ที่มีความยาวมากที่สุด (12 ซม.) มีการเจริญเติบโตของยอดและรากมากที่สุด (200.42 กรัมต่อตารางเมตร และ 9.25 กรัมต่อต้น) รองลงมาคือ กิ่งพันธุ์ที่มีความยาวที่สั้นลง (10 และ 8 ซม.) ในขณะที่กิ่งพันธุ์ที่สั้นที่สุด (5 ซม.) มีค่าการเจริญเติบโตของยอดและรากน้อยที่สุด (74.68 กรัมต่อตารางเมตร และ 2.03 กรัมต่อต้น) ไม่พบสหสัมพันธ์ระหว่างพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ในข้อมูลทั้งหมดที่เก็บมา (ได้แก่ ความสูงของลำต้น น้ำหนักลำต้นแห้งและใบแห้ง จำนวนการแตกกิ่ง น้ำหนักรากแห้ง ความยาวราก น้ำหนักดอกและฝักแห้ง น้ำหนักแห้งรวม ผลผลิตน้ำหนักเมล็ดและใบแห้ง) ระหว่างพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ อย่างไรก็ตามสามารถแนะนำได้ว่าในการขยายพันธุ์ฟ้าทะลายโจรนั้น ควรใช้กิ่งพันธุ์ที่มีความยาว 12 ซม. และควรใช้พันธุ์ปราจีนบุรีจะให้ผลดีที่สุด