การศึกษาการจัดการขยะที่มีประสิทธิภาพแบบบูรณาการ: กรณีศึกษา ตำบลหนองขอน อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี บษพร วิรุณพันธุ์ และ ประกายรุ่ง จวนสาง

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบริหารจัดการขยะที่มีประสิทธิภาพในชุมชนแบบบูรณาการ  พฤติกรรมในการจัดการขยะ การมีจิตสำนึกในการจัดการขยะ กรณีศึกษา ในพื้นที่ตำบลหนองขอน อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นเจ้าบ้านหรือตัวแทนเจ้าบ้านตามบัญชีรายชื่อในทะเบียนราษฎร์ของตำบลหนองขอน อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี  ได้จำนวนตัวอย่าง 335 ครัวเรือนมีการดำเนินการวิจัยเป็น 3 ขั้นตอน 1) เก็บข้อมูลเชิงปริมาณโดยแบบสอบถามการบริหารจัดการขยะ  วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติเป็นค่าความถี่ และค่าร้อยละ 2) เก็บรวบรวมข้อมูลแบบมีส่วนร่วม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และภาคีเครือข่ายการพัฒนา ที่เป็นข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก 3) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการในประเด็นการบูรณาการ ผลการศึกษาพบว่าประชากรกลุ่มตัวอย่าง ส่วนใหญ่มีความรู้ความเข้าใจเรื่องขยะอยู่ในเกณฑ์ดีมาก แต่มีพฤติกรรมการการจัดการขยะอยู่ในเกณฑ์พอใช้  ข้อมูลจากการสำรวจผู้อยู่อาศัย วิเคราะห์ข้อมูลและการทำกลุ่มโฟกัสระดมสมองจากคนที่เกี่ยวข้อง ผลการทดลองพบว่าขยะมูลฝอยส่วนใหญ่เป็นขยะอินทรีย์ (เศษอาหารผัก ผลไม้และใบไม้)  นำข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพที่ได้จาการเก็บข้อมูลกลุ่มตัวอย่าง มาวิเคราะห์ร่วมกับข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ผู้นำในชุมชน ร่วมกันหาแนวทางบูรณาการในการจัดการขยะ ได้ข้อสรุปในการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อบูรณาการจัดการขยะอย่างมีประสิทธิภาพ นำมาซึ่งหัวข้อในการบูรณาการดังนี้ 1) การจัดการขยะ 2) การบูรณาการขยะกับการเพาะเห็ด 3) การบูรณาการขยะกับการทำปุ๋ยหมัก 4) การบูรณาการขยะกับการเลี้ยงไส้เดือน และ 5)การบูรณาการขยะกับการเลี้ยงปลา  ความพึงพอใจในการอบรมได้ใน ระดับ ดีมาก และสามารถนำไปปฏิบัติได้จริงในชุมชนต่อไป