การคัดเลือกสายพันธุ์งาที่มีปริมาณน้ำมันสูงและมีขนาดเมล็ดโต
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งา (Sesamum indicum L.) เป็นพืชน้ำมันที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจของประเทศไทย โดยตลาดมีความต้องการใช้ในรูปแบบของเมล็ด อย่างไรก็ตาม การผลิตงาเพื่อการแปรรูปและส่งออกยังคงมีข้อจำกัด เนื่องจากพันธุ์ที่ปลูกในประเทศมีความแปรปรวนสูงทั้งด้านขนาดเมล็ดและปริมาณน้ำมัน ส่งผลให้คุณภาพผลผลิตไม่สม่ำเสมอ และแข่งขันในตลาดต่างประเทศได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือกสายพันธุ์งาที่มีปริมาณน้ำมันสูง ขนาดเมล็ดใหญ่ เมล็ดสมบูรณ์ และมีสีเมล็ดสม่ำเสมอสวยงาม โดยดำเนินการทดลองที่ศูนย์วิจัยพืชไร่อุบลราชธานี ในปี 2565 ปลูก 2 ฤดู คือ ต้นและปลายฤดูฝน ในฤดูต้นฝน ใช้สายพันธุ์งาจำนวน 30 สายพันธุ์ จากแปลงรวบรวมพันธุกรรม พบว่า งาแดงสายพันธุ์ RS56-08-02 ให้ผลผลิตสูงสุด (120 กก./ไร่) งาขาวสายพันธุ์ PWS56-5-3-26 ให้ปริมาณน้ำมันสูงสุด (50.8%) และงาขาวสายพันธุ์ NS56-41-4-3 มีน้ำหนัก 1,000 เมล็ดสูงสุด (3.09 กรัม) ส่วนในฤดูปลายฝน พบว่า งาขาวสายพันธุ์ PI436601 ให้ผลผลิตสูงสุด (123 กก./ไร่) งาขาวสายพันธุ์ PWS56-5-3-26 ยังคงให้ปริมาณน้ำมันสูงสุด (50.9%) และพันธุ์งาขาวพม่ามีน้ำหนัก 1,000 เมล็ดสูงสุด (3.57 กรัม) จากผลการทดลอง คัดเลือกได้จำนวน 4 พันธุ์/สายพันธุ์ที่มีปริมาณน้ำมันสูงและมีขนาดเมล็ดโต ได้แก่ งาขาวสายพันธุ์ PWS56-5-3-26 และงาขาวพันธุ์ Cplus 1 ที่มีปริมาณน้ำมันสูง และงาขาวสายพันธุ์ NS56-41-4-3 และงาขาวพันธุ์ กวก.อุบลราชธานี 2 ที่มีขนาดเมล็ดโต ซึ่งเหมาะสมสำหรับใช้ในงานปรับปรุงพันธุ์ต่อไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสารเอกสารอ้างอิง
คู่มือการใช้เครื่อง Soxtec 8000. มปป. บริษัทสิทธิพรแอสโซซิเอส จำกัด แผนกห้องปฏิบัติการ SPD3.29 หน้า.
จุไรรัตน์ หวังเป็น, สมใจ โควสุรัตน์, ธำรง เชื้อกิตติศักดิ์, นภาพร คำนวณทิพย์, และศิริวรรณ อำพันฉาย. 2564. การปรับปรุงพันธุ์งาฝักไม่แตกง่าย : การเปรียบเทียบในไร่เกษตรกร. หน้า 1-17. ใน : รายงานผลงานวิจัย ปี 2563 ศูนย์วิจัยพืชไร่อุบลราชธานี สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน กรมวิชาการเกษตร.
ธำรง เชื้อกิตติศักดิ์, สมใจ โควสุรัตน์, จุไรรัตน์ หวังเป็น, สาคร รจนัย, และจำลอง กกรัมย์. 2560. การปรับปรุงพันธุ์งาแดงผลผลิตสูงชุดปี 2556 : การเปรียบเทียบเบื้องต้น ใน : รายงานผลงานวิจัย ปี 2560 ศูนย์วิจัยพืชไร่อุบลราชธานี สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน กรมวิชาการเกษตร. หน้า 7-21.
นิวัฒ เสนาะเมือง, และพิศาล ศิริธร. 2539. สรุปงานวิจัยโรคงา มหาวิทยาลัยขอนแก่น ระหว่างปี 2529-2539. หน้า 101-106. ใน : เอกสารวิชาการงา. กรมวิชาการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีเกษตรแม่โจ้.
วาสนา วงษ์ใหญ่. 2550. งา : พฤกษศาสตร์ การปลูก ปรับปรุงพันธุ์ และการใช้ประโยชน์. ภาควิชาพืชไร่นา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ. 257 หน้า.
สาคร รจนัย, นภาพร คำนวณทิพย์, ปริยพัชร ทองมั่น, ธำรง เชื้อกิตติศักดิ์, สมใจ โควสุรัตน์, จุไรรัตน์ หวังเป็น, มลุลี สิทธิษา, และสมหมาย วังทอง. 2563. การปรับปรุงพันธุ์งาขาวเพื่อผลผลิตสูงชุดปี 2556 : การเปรียบเทียบในไร่เกษตรกร. ใน : รายงานผลงานวิจัย ปี 2563 ศูนย์วิจัยพืชไร่อุบลราชธานี สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน กรมวิชาการเกษตร. หน้า 34-48.
Agidew, M. G., Dubale, A. A., Atlabachew, M., & Abebe, W. 2021. Fatty acid composition, total phenolic contents and antioxidant activity of white and black sesame seed varieties from different localities of Ethiopia. Chemical and biological technologies in agriculture, 8(1), 14.
Aslam, F., Iqbal, S., Imran, M., Anjum, A. A., Gilani, S. A., Farooq, Z., & Shariati, M. A. 2021. Characterization of white sesame seed oil and its bioactive components. Journal of microbiology, biotechnology and food sciences, 10(6), e4641-e4641.
Hwang L.S. 2005. Sesame oil. Bailey’s industrial oil and fat product, sixth edition, six volume set : 537 – 576.
Lee, J.I., B.H. Lee, N.S. Seong and C.W. Kang. 1991. Studies on interspecific hybridization in sesame I. Characteristics and cross affinity of mild sesame Korean J.Breed. 22: 356-360.
Namiki, M. 1995. The chemistry and physiological functions of sesame. Food Rev. Int. 11: 281-329.
Wang, L., Zhang, Y., Li, D., Dossa, K., Wang, M. L., Zhou, R., & Zhang, X. (2019). Gene expression profiles that shape high and low oil content sesames. BMC genetics, 20(1), 45.
Yermanos, D.M., S. Hemstreet, W. Saleeb and C.K. Huszar. 1972. Oil content and composition of the seed in the world collection of sesame introduction. J. Am. Oil Chem. Soc. 49: 20-23.
