ผลของความเข้มแสงต่อการเจริญเติบโตของข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ในระยะการเจริญเติบโตของลำต้น
คำสำคัญ:
ความเข้มแสง, ข้าวขาวดอกมะลิ 105, ระยะแตกกอ, การเจริญเติบโตบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของความเข้มแสงต่อการเจริญเติบโต และการเปลี่ยนแปลงทางสรีระวิทยาของข้าวขาวดอกมะลิ 105 ในระยะเจริญเติบโตของลำต้น (ต้นกล้า-เริ่มสร้างช่อดอก) โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (Completely Randomized Design; CRD) ประกอบด้วย 3 ชุดการทดลอง คือ 1) ชุดควบคุมแสงสภาพธรรมชาติ (ความเข้มแสงเฉลี่ย 24,261 ลักซ์ 2) ชุดพรางแสงด้วยตาข่ายพรางแสง 1 ชั้น (ความเข้มแสงเฉลี่ย 2,654 ลักซ์/พรางแสงร้อยละ 89.1) และ 3) ชุดพรางแสงด้วยตาข่ายพรางแสง 2 ชั้น (ความเข้มแสงเฉลี่ย 786 ลักซ์/พรางแสงร้อยละ 96.7) วัดการเจริญเติบโตของข้าวซึ่งประกอบด้วยความสูงของต้น จำนวนใบต่อต้น จำนวนต้นต่อกอ ความกว้างของใบทุกสัปดาห์ ชั่งน้ำหนักสด น้ำหนักแห้ง วัดปริมาณคลอโรฟิลล์และแคโรทีนอยด์เมื่อสิ้นสุดระยะแตกกอ ผลการศึกษาพบว่าความเข้มแสงมีผลต่อการเจริญเติบโตของข้าวขาวดอกมะลิ 105 อย่างมีนัยสำคัญ กล่าวคือ การพรางแสง 1 ชั้น และพรางแสง 2 ชั้น ทำให้ความสูงต้นข้าว จำนวนใบต่อกอ จำนวนต้นต่อกอ ความกว้างใบ น้ำหนักสด น้ำหนักแห้งของต้นและรากข้าว มีค่าต่ำกว่าชุดควบคุม และพบว่าการพรางแสง 1 ชั้นทำให้มีปริมาณคลอโรฟิลล์รวมในใบและลำต้นต่ำกว่าชุดควบคุมประมาณร้อยละ 21 ผลการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าการพรางแสงด้วยตาข่าย 1-2 ชั้น (พรางแสงร้อยละ 89.1-96.7) ทำให้แสงลอดผ่านตาข่ายน้อยมากไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตทางลำต้นของข้าวขาวดอกมะลิ 105
References
กรมการข้าว. (ม.ป.ป.). คำแนะนำการปลูกข้าวหอมมะลินอกฤดู. https://newwebs2.ricethailand.go.th/upload/doc/5166/1654844381.pdf
กัญญกาญจน์ พูนศิริ, และกัลยา กองเงิน. (2557, 28 มีนาคม). อิทธิพลของความเข้มแสงต่อสรีรวิทยาบางประการ และการ เปลี่ยนแปลงโปรตีนในใบข้าวเหนียวดำ [เอกสารนำเสนอ]. การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษาครั้งที่ 15 มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น, ประเทศไทย.
จิรพันธ์ ศรีทองกุล. (2553). อิทธิพลความแก่ใบ ความเข้มแสง และอุณหภูมิต่อการเปลี่ยนแปลงปริมาณสารเอเซียติโคไซด์ และ คุณภาพบัวบก (Centella asiatica L. Urban) [วิทยานิพนธ์ปริญญาเอก, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี]. https://www.phtnet.org/research/download/pdf/ah517t.pdf
ทวิพร แก้วเนรมิต, และนุชนาถ วุฒิประดิษฐกุล. (2557). ผลของภาวะเค็มต่อการเจริญเติบโตและรงควัตถุที่ใช้ในการสังเคราะห์ด้วยแสงในข้าวทรานสเจนิกพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ที่มีการแสดงออกของยีน OsCaM 1-1 เกินปกติ. วารสาร Veridian EJournal Science and Technology Silpakorn University, 1(5), 11-18.
ไทยพีบีเอส. (2566). เจ้าของโรงสีเชื่อ ตลาดต่างประเทศยังนิยม "ข้าวหอมมะลิไทย". https://www.thaipbs.or.th/news/content/334735
นฤมล ธนานันต์, วิภาวรรณ ประสิทธิ์, และธีระชัย ธนานันทต์. (2555). การจำแนกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 และพันธุ์ปรับปรุงจากพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ด้วยเทคนิคแฮตอาร์เอพีดี. Thai Journal of Science and Technology, 1(3), 169-179.
บุญหงษ์ จงคิด, พฤหัส หล่อเข็มทรัพย์, ยุวดี สวยอยู่, และวุฒิชัย แตงทอง. (2556). ความสามารถในการแตกกอและการให้ องค์ประกอบผลผลิตต่อกอของข้าวขาวดอกมะลิ 105 กลายพันธุ์เมื่อใช้จำนวนกล้าต่อกอแตกต่างกัน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 21(6), 544-546.
ยุวดี มานะเกษม. (2549). Influence of climatic constraints on Apices changes of Jasmine Rice 105 [เอกสารประกอบการสอนวิชาการผลิตพืช]. สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร สาขาวิชาเทคโนโลยีการผลิตพืช. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.
วิไลภรณ์ ชนกนำชัย. (2559). การปลูกข้าวขาวดอกมะลิ 105 [เอกสารอิเล็กทรอนิกส์]. สำนักส่งเสริมและฝึกอบรมมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ศรีสังวาลย์ ลายวิเศษกุล, และสุนทรี ยิ่งชัชวาลย์. (2560). ศักยภาพการสังเคราะห์แสงของใบธงของข้าวพันธุ์ กข41, ปทุมธานี1 และข้าวดอกมะลิ 105 ภายใต้การเพิ่มขึ้นของ CO2. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร, 48(1), 36-47.
สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย. (2567). สถิติการส่งออกข้าว ปี พ.ศ. 2567. http://www.thairiceexporters.or.th/List_%20of_statistic.htm
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2565). สถิติการปลูกข้าวนาปี 2564/2565. https://www.oae.go.th/assets/portals/1/fileups/prcaidata/files/type%20rice%205%2064.pdf
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2566). Khao Dawk Mali 105. https://www.opsmoac.go.th/surin-local_wisdom-files-422891791796
Arnon, D. I. (1946). Copper enzymes in isolated chloroplasts. Polyphenol oxidase in Beta vulgaris. Plant Physiology, 24(1), 1-15. https://doi.org/10.1104/pp.24.1.1
Beardall, J., & Raven, J. A. (2013). The potential effects of global climate change on microalgal photosynthesis, growth, and ecology. Phycologia, 43(1), 24-40. https://doi.org/10.2216/i0031-8884-43-1-26.1
Cai, K., & Luo, S. (1999). Effect of shading on growth, development, and yield formation of rice. Chinese Journal of Applied Ecology, 10(2), 193-196.
Chen, H., Li, Q. P., Zeng, Y. L., Deng, F., & Ren, W. J. (2019). Effect of different shading materials on grain yield and quality of rice. Scientific Reports, 9, 9992. https://doi.org/10.1038/s41598-019-46437-9
Deng, S., Wu, Y., Yi, W., Gu, Q., & Tang, X. (2023). Integrative effect of reduced tillage and shading enhance yield and grain quality of fragrant rice. Agronomy, 13(8), 2010, https://doi.org/10.3390/agronomy13082010
DIMLUX North America. (2021). Guide to photosynthesis Light quality and intensity explained. https://www.dimluxlighting.com/knowledge/blog/guide-to-photosynthesis-light-quality-intensity-andphotoperiod-explained/
Hussain, S., Ulhassan, Z., Brestic, M., Zivcak, M., Zhou, W., Allakhverdiev, S. I., Yang, X., Safdar, M. E., Yang, W., & Liu, W. (2021). Photosynthesis research under climate change. Photosynthesis Research, 150, 5-19. https://doi.org/10.1007/s11120-021-00861-z
Jones, L. W., & Kok, B. (1966). Photoinhibition of chloroplast reaction I Kinetics and action spectra. Plants Physiology, 41(6), 1037-1043.
Li, X., Wagner, F., Peng, W., Yang, J., & Mauzerall, D. L. (2017). Reduction of solar photovoltaic resources due to air pollution in China. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 114, 11867-11872. https ://doi.org/10.1073/pnas.17114 62114
Liu, Q., Wu, X., Chen, B., Ma, J., & Gao, J. (2014). Effects of low light on agronomic and physiological characteristics of rice including grain yield and quality. Rice Science, 21(5), 243-251. https://doi.org/10.1016/S1672-6308(13)60192-4
Liu, Q., Zhou, X., Yang, L., Li, T., & Zhang, J. (2009). Effects of early growth stage shading on rice flag leaf physiological characters and grain growth at the grain-filling stage. Ying Yong Shen Tai Xue Bao, 20(9), 2135-41.
Martins, A., da Silva, D. D., Silva, R., Carvalho, E., & Guilhermino, L. (2023). Warmer water, high light intensity, lithium, and microplastics: Dangerous environmental combinations to zooplankton and global health?. Science of the Total Environment, 854, 158649. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2022.158649
Moula, G. (2009). Effect of shade on yield of rice crops. Pakistan Journal of Agricultural Research, 22(1-2), 24-27.
Proctor, J., Hsiang, S., Burney, J., Burke, M., & Schlenker, W. (2018). Estimating global agricultural effects of geoengineering using volcanic eruptions. Nature, 560, 480-483. https://doi.org/10.1038/s41586-018-0417-3
Shan, L. Y. (2023). Global rice shortage is set to be the biggest in 20 years. https://www.cnbc.com/2023/04/19/global-rice-shortage-is-set-to-be-the-largest-in-20-years-hereswhy.html.
Shao, L. P., Li, G., Zhao, Q. N., Li, Y. B., Sun, Y. T., Wang, W. N., Cai, C., Chen, W. P., Liu, R. H., Luo, W. H.,Yin, X. Y., & Lee, X. H. (2019). The fertilization effect of global dimming on crop yields is not attributed to an improved light interception. Global Change Biology, 26, 1697-1713, https://doi.org/10.1111/gcb.14822
Sharif, M. O., Wadud, M. A., Mondol, M. A., Tanni, A. D., & Rahman, G. M. M. (2008). Effect of shade of different trees on growth and yield of Aman rice. Journal of Agroforestry and Environment, 2(2), 9-13.
Song, S., He, A., Zhao, T., Yin, Q., Me, Y., Wang, Y., Liu, H., Nie, L., & Peng, S. (2022). Effects of shading at different growth stages with various shading intensities on the grain yield and anthocyanin content of colored rice (Oryza sativa L.). Field Crops Research, 283(13), 108555. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2022.108555
Steinger, T., Roy, B. A., & Stanton, M. L. (2003). Evolution in stressful environments II: adaptive value and costs of plasticity in response to low light in Sinapis arvensis. Journal of Evolutionary Biology, 16, 313-323. https://doi.org/10.1046/j.1420-9101.2003.00518.x
Wai, Z. P., Lee, M. J., & Hwang, W. H. (2024). Effect of shading on rice growth characteristics under different temperature conditions. The Korean Journal of Crop Science, 15-24. https://scholar.kyobobook.co.kr/article/detail/4010069054946
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
หมวดหมู่
License
Copyright (c) 2024 ศวท : ศิลปศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (LAS: Liberal Arts, Science and Technology)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
