การศึกษาตัวทำละลายที่เหมาะสมในการสกัดใบนางดำ เพื่อยับยั้งการเจริญของแบคทีเรีย
คำสำคัญ:
ใบนางดำ, ตัวทำละลาย, การสกัด, คุณสมบัติการต้านเชื้อแบคทีเรียบทคัดย่อ
ย่านนางดำหรือปีแต (Gynochthodes sublanceolata Miq.) เป็นพืชสมุนไพรที่พบได้ในภาคใต้ของประเทศไทย ส่วนใหญ่นำใบมาใช้เป็นสีผสมอาหารที่ได้จากธรรมชาติ ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของพืชชนิดนี้มีความน่าสนใจจึงควรมีการศึกษาเพิ่มเติม วัตถุประสงค์ในการศึกษานี้คือเพื่อเปรียบเทียบตัวทำละลายที่เหมาะสมในการสกัดใบนางดำและทดสอบฤทธิ์ยับยั้งแบคทีเรีย ตัวทำลายที่ใช้สกัดในการทดลองนี้ คือ น้ำ เอทานอล อะซิโตน และเอทิลอะซิเตต พบว่า ค่าร้อยละของผลผลิต (%yield) ของสารสกัดอยู่ในช่วงระหว่าง 1.14 ถึง 3.2 โดยสารสกัดจากตัวทำละลายน้ำมีค่า %yield สูงที่สุด คือ 3.2 เมื่อนำสารสกัดมาทดสอบฤทธิ์ยับยั้งแบคทีเรีย โดยใช้วิธี disc diffusion พบว่าตัวทำละลายที่เหมาะสมในการสกัดใบนางดำ คือ อะซิโตน มีค่าเฉลี่ยวงใสของการยับยั้ง Bacillus subtilis ATCC 6051 เท่ากับ 10.00±0.667 มิลลิเมตร และของ Staphylococcus aureus ATCC 6538P เท่ากับ 6.90±0.875 มิลลิเมตร ตามลำดับ ดังนั้นสารสกัดจากตัวทำละลายอะซิโตนของใบนางดำสามารถยับยั้งแบคทีเรียแกรมบวกได้ดีกว่าตัวทำละลายอื่น อย่างไรก็ตามสมุนไพรชนิดนี้ต้องมีการศึกษาคุณสมบัติทางเภสัชวิทยาต่อไป เช่น ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และความเป็นพิษในสิ่งมีชีวิต
References
กรกต สุนทรกุล, สุกานดา วิชิตพันธุ์ และคณิต วิชิตพันธุ์. (2555). ประสิทธิภาพการยับยั้งการเจริญ ของแบคทีเรียก่อโรคของสาโทแดง ที่ผลิตจากข้าวเหนียวดำร่วมกับ Monascus purpureus TISTR-3002. วิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโท ภาควิชาเทคโนโลยีชีวภาพ คณะเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
กัลทิมา พิชัย. (2555). การศึกษาการใช้สารสกัดพืชสมุนไพรบางชนิดในการยับยั้งการเจริญของเชื้อรา สาเหตุโรคพืชที่สำคัญในพื้นที่สะลวง อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ เพื่อพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ ท้องถิ่น. รายงานวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
เกศริน มณีมูน. (2544). พฤกษศาสตร์พื้นบ้านของชนเผ่าซาไกในจังหวัดตรัง พัทลุง และยะลา. ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ณัตฐาวุฒิ ฐิติปราโมทย์, นูรดาน่า ลาเตะ, ซูรายา ดีมะ และจารุวรรณ ประดับแสง. (2560). การศึกษาตัวทำละลายที่เหมาะสมในการสกัดของสารสกัดใบนางดำเพื่อใช้ในผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ. การประชุมวิชาการ 9th Annual Conference of Northeastern Pharmacy Research 2017: Innovative Pharmaceutical Products and Services in Thailand 4.0, 1-9.
นงลักษณ์ สุวรรณพินิจ. (2547). แบคทีเรียที่เกี่ยวข้องกับโรค. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ศูนย์หนังสือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นิติพงษ์ ศิริวงศ์ และเอกชัย ชูเกียรติโรจน์. (2554). อุบัติการณ์ของเชื้อ Staphylococcus aureus ที่สามารถต้านทานต่อยาปฏิชีวนะและโลหะซึ่งแยกได้จากโรงพยาบาลในจังหวัดเชียงรายประเทศไทย. [ออนไลน์]. การประชุมวิชาการ 33rd Congress on Science and Technology of Thailand.
พิสิฏฐ์ บุญไชย. (2552). ความรู้ความเชื่อในการใช้ประโยชน์พืชสมุนไพรในวนอุทยานถ้ำเพชร-ถ้ำทอง อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์. สำนักงานบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 (นครสวรรค์) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช.
มาลัย วรวิจิตร. (2545). แบคทีเรียก่อโรค. สยามศิลปะการพิมพ์, กรุงเทพฯ.
รุจิจันทร์ วิชิวานิเวศน์. (2554). การพัฒนาระบบฐานความรู้ด้านการรักษาโรคด้วยสมุนไพร. รายงาน วิจัย. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.
วรยุทธ ยอดบุญ, ประเวทย์ ตุ้ยเต็มวงศ์ และฆรณี ตุ้ยเต็มวงศ์. 2550. ผลของสารสกัดสมุนไพรในการยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคในอาหาร. ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สำนักหอสมุดและศูนย์สารสนเทศวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2553, มิถุนายน). แอนโทไซยานิน (Anthocyanin). ประมวลสารสนเทศพร้อมใช้.
อรุณพร อิฐรัตน์, เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย, ภัควิภา คุโรปกรณ์พงศ์, ณรงค์ศักดิ์ สิงห์ไพบูลย์พร, ปราณี รัตนสุวรรณ และโสภา คามี. (2543). พฤติกรรมและความพร้อมในการใช้สมุนไพรตามโครงการสารธารณสุขมูลฐานของบุคลากรทางการแพทย์ในจังหวัดภาคใต้ของประเทศไทย. สงขลานครินทร์เวช-สาร, 18(2), 93-103.
Adisakwattana, S., Aksornchu, P., Chamnansilpa, N., Dahlan, W., Mäkynen, K, Ngamukote, S., & Thilavech, T. (2020). Anthocyanin-rich fraction from Thai berries interferes with the key steps of lipid digestion and cholesterol absorption. Heliyon 6, 6(11), e05408.
Hagiwara, A., Kadota, T., Miyashita, K., Nakanishi, T., Sano, M., Shirai, T., & Tamano, S. (2001).
Pronounced Inhibition by a Natural Anthocyanin, Purple Corn Color, of 2-Amino-1-Methyl-6-Phenylimidazo [4,5-b] Pyridine (PhIP)- Associated Colorectal Carcinogenesis in Male F344 Rats Pretreated with 1,2-Dimethylhydrazine. Cancer Letters, 171(1), 17-25.
Fang, J. Haider, M. S., Pervaiz, T., & Songtao, J. (2017). Naturally Occurring Anthocyanin, Structure, Functions and Biosynthetic Pathway in Fruit Plants. Journal of Plant Biochemistry & Physiology, 5(2), 1-9.
Pradabsang, C., Saengwiman, S., Srisawat, S., & Srichuay, W. (2015). Screening for Antibacterial Activity of Local Herb Extracts. The International Conference on Herlal and Traditional Medicine (HTM 2015), January 28-30.
Promyos, N., Suttisansanee, U., & Temviriyanukul, P. (2020). Investigation of Anthocyanidins and Anthocyanins for Targeting α-Glucosidase in Diabetes Mellitus. Preventive Nutrition and Food Science, 25(3), 263.
Azuara, E., Beristain, C., Castillo, I., & Jimenez, M. I. (2011). Antioxidant and Antimicrobial Activity of Capulin (Prunus serotina subsp capuli) Extracts. Revista mexicana de ingeniería química, 10(1), 29-37.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความลิขสิทธิ์ เติมด้วยค่ะ
