ความหลากชนิดและการแพร่กระจายของคลาโดเซอแรนในแหล่งน้ำจืด ตำบลโคกเคียน จังหวัดนราธิวาส
บทคัดย่อ
คลาโดเซอแรนมีบทบาทสำคัญต่อระบบนิเวศแหล่งน้ำจืด โดยเป็นผู้บริโภคขั้นต้นที่ถ่ายทอดพลังงานจากผู้ผลิตไปยังผู้บริโภคในลำดับขั้นต่อไปในห่วงโซและสายใยอาหาร งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากชนิด องค์ประกอบชนิด และผลของปัจจัยสิ่งแวดล้อมต่อการแพร่กระจายของคลาโดเซอแรน ในแหล่งน้ำจืด ตำบลโคกเคียน เก็บตัวอย่างคลาโดเซอแรนจาก 8 แหล่งน้ำ ในเดือนกุมภาพันธ์ และมีนาคม พ.ศ. 2566 ด้วยวิธีเชิงคุณภาพโดยใช้ถุงแพลงก์ตอนขนาดตาข่าย 60 ไมโครเมตร ผลการศึกษา พบคลาโดเซอแรนทั้งหมด 7 วงศ์ 22 สกุล 24 ชนิด โดยเป็นชนิดที่ไม่เคยมีรายงานมาก่อนใน จ.นราธิวาส จำนวน 6 ชนิด ทำให้มีความหลากชนิดของคลาโดเซอแรนเพิ่มเป็น 55 ชนิด และคลาโดเซอแรนที่พบส่วนใหญ่มักเป็นชนิดที่มีการกระจายอย่างกว้างขวาง องค์ประกอบชนิดของคลาโดเซอแรนระหว่างแหล่งน้ำ ประเภทของแหล่งน้ำ และเดือนที่ศึกษามีความคล้ายคลึงมาก ทั้งนี้อาจเนื่องจากปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่ตรวจวัดไม่มีความสัมพันธ์กับการกระจายของคลาโดเซอแรน (p = 0.255) อย่างไรก็ตามพบว่าแหล่งน้ำที่มีปริมาณออกซิเจนสูงมีแนวโน้มพบความหลากชนิดมาก จึงควรมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อให้ได้ผลการศึกษาที่ชัดเจนและแม่นยำมากขึ้น
เอกสารอ้างอิง
Arunpandi, N., Jyothibabu, R., Jagadeesan, L., Albin, K. J., Savitha, K. M. M., & Parthasarathi, S.(2020). Impact of salinity on the grazing rate of a cladocera (Latonopsis australis) in a large tropical estuarine system. Environmental Monitoring and Assessment, 192(2), 1-13.
Choedchim, W. (2016). Cladoceran Community in Different Habitats in Thale-Noi, Phatthalung Province. Master’s thesis. Prince of Songkla University.
Choedchim, W. & Maiphae, S. (2012). Species diversity of Cladocera in Mai-Khao, Jik and Jae- son peat swamp, Phuket Province. Bachelor’s thesis. Prince of Songkla University. (in Thai)
Choedchim, W. & Maiphae, S. (2023). Diversity and distribution of the cladocerans (Crustacea,Branchiopoda) in Thailand. Biodiversity Data Journal 11, e103553.
Choedchim, W., Van Damme, K. & Maiphae, S. (2017). Spatial and temporal variation of Cladocera in a tropical shallow lake. Annales de Limnologie - International Journal of Limnology 53, 233-252.
Duangsawat, M. & Somsiri, J. (1984). Water properties and analytical methods for fisheries research. National Inland Fisheries Institute, Bangkok.
Geraldes, A.M., & Boavida, M.J. (2004). Do littoral macrophytes influence crustacean zooplankton distribution? Limnetica 23, 57–64.
Jantawong, N. & Maiphae, S. (2020). Species diversity and distribution of rotifers and cladocerans in freshwater habitats in Kamphaeng Saen District, Nakhon Pathom Province. Wichcha Journal 39(2), 45 59. (in Thai)
Kotchasanee, J. (1994). Principle of Ecology. Chulalongkorn University, Bangkok.
Korovchinsky, N. & Smirnov, N. 1996. International Training Cours 1995-1996: Introduction to the “Cladocera” (Daphniiformes, Polyphemiformes and Leptodoriformes), University Gent, 157 pp.
Magurran, A.E. (2004). Measuring biological diversity. UK: Blackwell Science Ltd.
Maiphae, S. (2005). Taxonomy and Biogeography of the Cladocera from Southern Thailand, with Specific Reference to Alona Baird, 1843 and Macrothrix Baird, 1843. PhD Thesis. Prince of Songkla University.
Maiphae, S., Pholpunthin, P., Dumont, H.J. (2008). Taxon richness and biogeography of the Cladocera (Crustacea: Ctenopoda, Anomopoda) of Thailand. Annales de Limnologie International Journal of Limnology 44 (1), 33 43.
Maiphae, S., Limbut, W., Choikaew, P. & Pechrat, P. (2010) The Cladocera (Ctenopoda and Anomopoda) in rice fields during a crop cycle at Nakhon Si Thammarat province, southern Thailand. Crustaceana 83 (12), 1469 1482.
Michael, R.G. & Sharma, B.K. (1988). Indian Cladocera (Crustacea: Branchiopoda:Cladocera), Fauna of India and Adjacent Countries, Zoological Survey of India, Kolkata, 26 pp.
Rizo, E.Z.C., Gu, Y., Papa, R.D.S., Dumont, H.J. & Han, B.P. (2017). Identifying functional groups andecological roles of tropical and subtropical freshwater Cladocera in Asia. Hydrobiologia 799, 83-99.
Sa-ardrit, P. (2002). Diversity and distribution of freshwater cladocera from Trang Province. Prince of Songkhla University. (in Thai)
Smirnov, N.N. (1974). Chydoridae of the world fauna. Fauna SSSR. Rakoobraznye 1, 1–531.
Thai Meteorological Department. (2023). Climate of Narathiwat province [Online]. Retrieved January 6, 2024, from: http://climate.tmd.go.th/data/province. (in Thai)
Tiang-nga, S., Sinev, A.Y., Sanoamuang, L. (2020). High diversity of Cladocera (Crustacea: Branchiopoda) in a Ramsar site Lake Kud-Thing, Northeast Thailand. Zootaxa 4780 (2), 275 29.
Urbano, V.D.A., Delanira-Santos, D. & Benedito, E. (2022): The role of cladocerans in green and brown food web coupling. Iheringia Série Zoologia 112, e2022022
Wongrat, L. (2000). Zooplankton. Bangkok: Faculty of Fisheries, Kasetsart University. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิทยาศาสตร์ เกษตรและเทคโนโลยี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความลิขสิทธิ์ เติมด้วยค่ะ
