การจัดการธาตุอาหารพืชอย่างเหมาะสมเพื่อเพิ่มผลผลิตอ้อยในพื้นที่กลุ่มดินทราย จังหวัดอุทัยธานี

ผู้แต่ง

  • มนตรี ปานตู ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครศรีธรรมราช กรมวิชาการเกษตร อ.ช้างกลาง จ.นครศรีธรรมราช 80250
  • สุมาลี โพธิ์ทอง ศูนย์วิจัยพืชไร่สุพรรณบุรี กรมวิชาการเกษตร อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี 72160

คำสำคัญ:

อ้อย, การจัดการธาตุอาหารพืช, ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน

บทคัดย่อ

ศึกษาการจัดการธาตุอาหารพืชที่เหมาะสมต่อการผลิตอ้อยในพื้นที่กลุ่มดินทรายภาคกลาง เพื่อใช้เป็นแนวทางในการให้คำแนะนำการใช้ปุ๋ยกับอ้อยในพื้นที่กลุ่มดินทรายอย่างมีประสิทธิภาพ ดำเนินการทดลองระหว่างเดือนตุลาคม ปี พ.ศ. 2558 – กันยายน ปี พ.ศ. 2563 โดยทำการปลูกอ้อย 4 รุ่น คือ อ้อยปลูก อ้อยตอ 1 อ้อยตอ 2 และอ้อยตอ 3 ณ พื้นที่ปลูกอ้อยของเกษตรกรในอำเภอสว่างอารมณ์ จังหวัดอุทัยธานี วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ในบล็อก จำนวน 4 ซ้ำ 5 กรรมวิธี ดังนี้ 1) ใส่ปุ๋ยเคมีแบบเกษตรกร 2) ใส่ปุ๋ยเคมี N-P-K ตามค่าวิเคราะห์ดิน 3) ใส่ปุ๋ยเคมี N-P-K-Mg ตามค่าวิเคราะห์ดิน 4) ใส่ปุ๋ยเคมี N-P-K-Zn ตามค่าวิเคราะห์ดิน และ 5) ใส่ปุ๋ยเคมี N-P-K-Mg-Zn ตามค่าวิเคราะห์ดิน โดยในกรรมวิธีที่ 2-5 ใส่ปุ๋ยไนโตรเจน1.5 เท่าของอัตราแนะนำตามค่าวิเคราะห์ดินในการปลูกอ้อยตอ ผลการทดลองพบว่าอ้อยที่ใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินทั้ง 4 กรรมวิธี มีปริมาณธาตุอาหารโพแทสเซียม แคลเซียม เหล็ก และสังกะสี เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของพืช การจัดการปุ๋ยให้มีธาตุอาหารหลักที่เสริมด้วยแมกนีเซียม และสังกะสี (N-P-K-Mg-Zn) อัตราแนะนำตามค่าวิเคราะห์ดินทำให้อ้อยตอ 3 มีจำนวนหน่อ และจำนวนลำเพิ่มขึ้น ผลผลิตของอ้อยตอ 1 และอ้อยตอ 3 คือ 17.98 ตัน/ไร่ และ 10.94 ตัน/ไร่ ตามลำดับ สูงกว่าและแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กับวิธีการใส่ปุ๋ยของเกษตรกร ซึ่งมีผลผลิตอ้อยตอ 1 และอ้อยตอ 3 เพียง 12.34 และ 7.56 ตัน/ไร่ ตามลำดับ ส่งผลให้มีรายได้เฉลี่ยในอ้อยปลูกถึงอ้อยตอ 3 เพิ่มขึ้น 3,125 บาท/ไร่ คิดเป็นร้อยละ 30.23 เนื่องจากสามารถลดค่าปุ๋ยได้ร้อยละ 25.24

References

กรมวิชาการเกษตร. (2553). คำแนะนำการใช้ปุ๋ยกับพืชเศรษฐกิจ. กรมวิชาการเกษตร.

ทักษิณา ศันสยะวิชัย. (2556). การจัดการไร่อ้อย. เอกสารประกอบการบรรยายการฝึกอบรมหลักสูตรการปลูกอ้อยและการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตในพื้นที่ปลูกใหม่. วันที่ 16 สิงหาคม 2556 ณ ห้องประชุมที่ว่าการอำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ.

ยงยุทธ โอสถสภา. (2546). ธาตุอาหารพืช (พิมพ์ครั้งที่ 2). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

วิภาวรรณ ท้ายเหมือง สุชาดา กรุณา ศิวโรจน์ สุวรรณโณ และอาณัติ เฮงเจริญ. (2562). ผลของปุ๋ยโพแทสเซียม แมกนีเซียม และสังกะสีต่อผลผลิตและคุณภาพผลผลิตอ้อยตอ 1 ในชุดดินโคราช. วารสารแก่นเกษตร, 47(4), 739-748.

สถาบันวิจัยพืชไร่. (2544) เอกสารวิชาการ พันธุ์ การปลูกดูแลรักษาอ้อย. สถาบันวิจัยพืชไร่ กรมวิชาการเกษตร.

สำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย. (2567). รายงานสถานการณ์การปลูกอ้อยปีการผลิต 2566/2567. กลุ่มเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2567). สถิติการค้าสินค้าเกษตรไทยกับต่างประเทศปี 2566. สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2568). สถิติการเกษตรของประเทศไทยปี 2567. สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร.

อนุชา เหลาเคน นิพนธ์ ภาชนะวรรณ สุชาติ คำอ่อน ทักษิณา ศันสยะวิชัย และจักรพรรดิ วุ้นสีแซง. (2557). การทดสอบการใช้ปุ๋ยเพื่อเพิ่มผลผลิตอ้อยพันธุ์ขอนแก่น 3 ที่ปลูกในเขตอาศัยน้ำฝนจังหวัดมหาสารคาม. วารสารแก่นเกษตร, 42(ฉบับพิเศษ 2), 13-141.

Anderson, D.L. and Bowen J.E. (1990). Sugarcane nutrition. Potash and phosphate institute of Canada, Foundation for Agronomic Research Atlanta Georgia USA.

Bray, R.H., and L.T. Kurtz. (1945). Determination of total organic and available forms of phosphorus in soils. Soil Sci, 59, 39-45.

Blackburn, F. (1984). Sugarcane. Longman, Inc., New York.

Calcino, D.V. (2010). Australian sugarcane nutrition manual. Soil and Sugarcane Growth, BSES Limited.

Mellis, E.V., J.A. Quaggio, L.A.J. Teixeira, and H. Cantarella. (2011). Sugarcane response to zinc application. In: 3rd International Zinc Symposium, Hyderabad, India. 119 pp.

Lindsay, W,L., and W.A. Norvell. (1978). Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper. Soil Sci, 42, 421-428.

Panhwar, M.W., S.S Joshi and V.T. Amodker. (2003). Effect of foliar application of phosphorus and micronutrients on enzyme activities and juice quality in sugar cane. Sugar Tech. 5(3), 161-165.

Peech, M. 1965. Hydrogen Ion Actvity. pp. 914-926. In C. A. Black, D.D. Evans, L.E. Ensminger, and F.E. Clark (eds.). Method of Soil Analysis. American Society of Agronomy. adison. Wisconsin. USA.

Romheld V. and M. Nikolic. (2007). Iron. In Handbook of plant nutrition. A.V. Barker and D.J. Pilbeam. CPC Press. New York. 773 pp.

Schollenberger, C.J., and R.H. Simon. (1945). Determination of exchange capacity and exchangeable bases in soils-ammonium acetate method. Soil Sci, 59, 13-24.

Walkley, and I.A. Black. (1934). An examination of Degtjareff method of determining soil organic matter and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Sci, 37, 29-37.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-06-28

How to Cite

ปานตู ม., & โพธิ์ทอง ส. . (2025). การจัดการธาตุอาหารพืชอย่างเหมาะสมเพื่อเพิ่มผลผลิตอ้อยในพื้นที่กลุ่มดินทราย จังหวัดอุทัยธานี. วารสารวิทยาศาสตร์ เกษตรและเทคโนโลยี, 4(1), 67–83. สืบค้น จาก https://li04.tci-thaijo.org/index.php/psj/article/view/5020