การศึกษาเปรียบเทียบแบบจำลองทางเศรษฐกิจของระบบการทำฟาร์ม แพะเนื้อร่วมกับกิจกรรมการเกษตรอื่นในจังหวัดสตูล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) จำแนกประเภทของระบบการทำฟาร์มที่มีการเลี้ยงแพะเนื้อ 2) เปรียบเทียบต้นทุนและผลตอบแทนจากการเลี้ยงแพะของระบบการทำฟาร์ม และ 3) สร้างแบบจำลองทางเศรษฐกิจของระบบการทำฟาร์มครัวเรือนเกษตร ที่เลี้ยงแพะเนื้อในจังหวัดสตูล โดยทำการเก็บรวบรวมข้อมูลเพื่อตอบวัตถุประสงค์ทั้งหมด ในการวิจัยครั้งนี้ใช้แบบสัมภาษณ์เชิงโครงสร้าง ด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย และการจับฉลากแบบไม่ใส่คืน ได้กลุ่มตัวอย่าง 109 ครัวเรือน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การจัดกลุ่มเชิงชั้นเพื่อจำแนกประเภทระบบการทำฟาร์ม และใช้โปรแกรม OLYMPE วิเคราะห์แบบจำลองทางเศรษฐกิจ กลุ่มตัวอย่าง 15 ครัวเรือน ผลการวิจัยพบว่า ระบบการทำฟาร์มของครัวเรือนเกษตรที่มีการเลี้ยงแพะเนื้อในพื้นที่มีทั้งหมด 3 ประเภท ได้แก่ 1) ระบบการทำฟาร์มการเลี้ยงแพะเนื้อร่วมกับสวนยางพารา (G₁) 2) ระบบการทำฟาร์มการเลี้ยงแพะเนื้อร่วมกับสวนปาล์มน้ำมัน (G₂) และ 3) ระบบการทำฟาร์มการเลี้ยงแพะเนื้อร่วมกับสวนยางพาราและสวนปาล์มน้ำมัน (G₃) การวิเคราะห์แบบจำลองทางเศรษฐกิจระบบการทำฟาร์มช่วง 10 ปี ระหว่าง ปี พ.ศ. 2567-2576 พบว่า ระบบการทำฟาร์มการเลี้ยงแพะเนื้อร่วมกับสวนยางพาราและสวนปาล์มน้ำมัน (G₃) เป็นระบบที่น่าสนใจเนื่องจากมีรายได้สุทธิของฟาร์มสูงกว่าระบบอื่นที่มีการเลี้ยงแพะร่วมกับการเกษตรอื่น ๆ การวิเคราะห์แบบจำลองทางเศรษฐกิจโดยใช้ราคาคงที่ ในปี พ.ศ. 2567 ของ 15 ครัวเรือน สามารถจำแนกครัวเรือนเกษตรตามปริมาณผลผลิตเฉลี่ยที่จำหน่ายและรายได้สุทธิเฉลี่ยจากการเลี้ยงแพะ ออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มที่มีปริมาณผลผลิตแพะที่จำหน่ายเฉลี่ยและรายได้สุทธิเฉลี่ยจากการเลี้ยงแพะระดับต่ำ 2) กลุ่มที่มีปริมาณผลผลิตแพะที่จำหน่ายเฉลี่ยและรายได้สุทธิเฉลี่ยจากการเลี้ยงแพะระดับปานกลาง และ 3) กลุ่มที่มีปริมาณผลผลิตแพะที่จำหน่ายเฉลี่ยและรายได้สุทธิเฉลี่ยจากการเลี้ยงแพะระดับสูง

ข้อเสนอแนะการพัฒนาระบบการทำฟาร์ม คือ ครัวเรือนเกษตรจำเป็นต้องมีการเชื่อมโยงเครือข่ายระหว่างเกษตรกรผู้เลี้ยงแพะในพื้นที่เข้าด้วยกัน เพื่อช่วยเหลือ การผลิต การจัดการ และการตลาด เพื่อให้เกิดการเลี้ยงแพะที่ยั่งยืน และผสมผสานโดยการบูรณาการทั้งการปลูกพืชและการเลี้ยงสัตว์ การลดต้นทุนในการเลี้ยงแพะในสวนยางพาราและสวนปาล์มน้ำมัน