ผลของระยะเวลาในการชงชาสมุนไพรต่อปริมาณสารสำคัญในพืชสมุนไพร 3 ชนิด

ผู้แต่ง

  • นุรอามาลี ดีนามอ
  • นาริสา บินหะยีดิง
  • รอฮานี ยูโซะ
  • นูอัยนี ปิ
  • ซูไรนี โต๊ะนาบอ
  • อภิชัย มาลีกัน

คำสำคัญ:

ปริมาณสารสำคัญ, ชาสมุนไพร, ใบถั่วดาวอินคา, ใบป่าช้าเหงา, ใบส้มแขก

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของระยะเวลาในการชงชาสมุนไพรต่อปริมาณสารสำคัญ ได้แก่ สารฟีนอลิก ฟลาโวนอยด์ และแทนนิน และทดสอบฤทธิ์ต้านออกซิเดชันในชาชงจากพืชสมุนไพร 3 ชนิด ได้แก่ ถั่วดาวอินคา ป่าช้าเหงา และส้มแขก เตรียมชาโดยนำใบสดของพืชทั้งสามชนิดมาทำให้แห้งด้วยตู้อบลมร้อน ที่อุณหภูมิ 50๐C เป็นเวลา 48 ชั่วโมง จากนั้นนำใบแห้งมาบดอย่างหยาบและบรรจุ 1 กรัม/ซองชา เตรียมน้ำชาโดยการแช่ชา 1 ซองในน้ำที่มีอุณหภูมิ 100๐C ปริมาตร 100 มิลลิลิตร เป็นเวลา 2, 4, 6, 8 และ 10 นาที ความเข้มของสีชาวัดค่าสีด้วยเครื่องคัลเลอริมิเตอร์ ให้ผลค่าสี L* a* b* พบว่า ผลค่าสีของชาสมุนไพรทั้งสามชนิดมีค่าความสว่างน้อย ซึ่งชาใบถั่วดาวอินคาและใบป่าช้าเหงามีแนวโน้มสีไปทางสีเหลืองถึงน้ำตาล ส่วนใบส้มแขกมีแนวโน้มสีไปทางสีชมพู-น้ำตาล โดยความเข้มของสีเรียงลำดับตามระยะเวลาการชงชา ผลการศึกษาปริมาณสารสำคัญด้วยเทคนิคสเปคโตรโฟโตเมตรี พบว่าที่เวลา 10 นาที มีค่าสูงสุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ปริมาณสารฟีนอลิกและ  ฟลาโวนอยด์ในใบถั่วดาวอินคา เท่ากับ 20.33±0.12 และ 3.39±0.04 mg/g.dw ตามลำดับ ซึ่งมีปริมาณสูงกว่าในใบป่าช้าเหงาและใบส้มแขก ตามลำดับ ในขณะที่สารแทนนินพบในใบป่าช้าเหงาปริมาณสูงที่สุด เท่ากับ 3.01±0.11 mg/g.dw   ส่วนผลการทดสอบฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระ ด้วยวิธี 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) radical scavenging activity พบว่า ชาสมุนไพร 3 ชนิด มีความสามารถต้านอนุมูลอิสระ เท่ากับ 82.26% 81.82% และ 68.55% ตามลำดับ ดังนั้นจากการวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่า ระยะเวลาในการชงชาจากใบพืชสมุนไพรนี้มีผลต่อปริมาณสารสำคัญทั้งสามชนิด ซึ่งสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงความเข้มของสีชาและประสิทธิภาพการต้านออกซิเดชันด้วย

References

ชมพูนุท สินธุพิบูลยกิจ, ณัฐติญา กลั่นวารี, ธัญรัศม ศรีวิศาลจรัส, ชนันทพร เดชขุน, และพูนภัทร จันทรแชมชอย. (2558). ฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระในผลิตภัณฑชาสมุนไพรชนิดปรุงสําเร็จรูปพรอมบริโภคและชนิดอบแหง บรรจุซองพรอมชง. งานประชุมวิชาการและนําเสนอผลงานวิจัยระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ. 165-172.

ชมัยพร รอดกลิ่น, เอกรัฐ ศรีสุข, และกล่าวขวัญ ศรีสุข. (2560). ผลของสภาวะการสกัดต่อปริมาณ สารประกอบฟีนอลิก สารประกอบฟลาโวนอยด์ และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของส่วนต่างๆ ของส้มซ่า. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 22, 211-225.

ดุษฎี ทรัพย์บัว. (2559). รายงานการวิจัยเรื่องผลของการชงชาต่อปริมาณสารต้านออกซิเดชันและการยอมรับ ของผู้บริโภคของน้ำชาจากดอกดาหลา. มหาวิทยาลัยสวนดุสิต.

ธีรพงษ์ เทพกรณ์. (2556). คาเทชินในชาเขียวและความคงตัวระหว่างเก็บรักษา. วารสารวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 41(1), 46-55.

บังอร วงศรักษ และศศิลักษณ์ ปยะสุวรรณ. (2549). ฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระของผักพื้นบาน. โครงการพิเศษของการศึกษาตามหลักสูตรปริญญาเภสัชศาสตรบันฑิต คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.

พรหทัย พุทธวัน, สัมฤทธิ์ รักพนาลี, และอานันท ณ หนองคาย. (2561). การวิเคราะหสารสําคัญและกิจกรรม การตานอนุมูลอสิระของพืชสมุนไพรทองถิ่นในภาคเหนือเพื่อพัฒนาเปนชาสมุนไพรสําเร็จรูป. วารสาร วิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 46(2), 238-247.

ศรีสมพร ปรีเปรม. ม.ป.ป. การศึกษาด้านเภสัชเวทของหนานเฉาเหว่ย. คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

Abdullah, A.R., Bakhari, N.A., & Osman, H. (2013). Study on the relationship of the phenolic, flavonoid and tannin content to the antioxidant activity of Garcinia atroviridis. Universal Journal of Applied Science, 1(3), 95-100.

Amran, A.A., Zsiton, Z., Faizah, O., & Morat, P. (2009). Effects of Garcinia atroviridis on serum profiles and atherosclerotic lesions in the aorta of guinea pigs fed a high cholesterol diet. Singapore Medical Journal, 50, 295-299.

Lim, T.K. (2012). Garcinia atroviridis. In Edible Medicinal and Non-Medicinal Plants. 2 (p.21-28). Springer Dordrecht. Heidelberg. New York.

Mackeen, N.M., Mooi, L.Y., Amran, M., Mat, N., Lajis, N.H., & Ali, A.M. (2012). Noncytotoxic and antitumor-promoting activities of garcinia acid esters from Garcinia atroviridis griff. ex T. anders, (Guttiferae). Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 28, 5 pages.

Mourao, F., Umeo, S. H., Takemura, O. S., Linde, G. A., & Colauto, N. B. (2011). Antioxidant activity of Agaricus brasiliensis basidiocarps on different maturation phases. Brazilian Journal of Microbiology, 42(1), 197–202.

Nascimento, A.K.L., Melo-Silveira, R.F., Dantas-Santos, N., Fernandes, J.M., Zucolotto, S.M., Rocha, H.A.O., & Scortecci, K.C. (2013). Antioxidant and antiproliferative activities of leaf extracts from Plukenetia volubilis Linneo (Euphorbiaceae). Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 10 pages.

Perez, M.B., Calderon, N.L., & Croci, C.A. (2007). Radiation-induced enhancement of antioxidant activity in extracts of rosemary (Rosmarinus officinalis L.). Food Chemistry, 104, 585-542.

Souza, V., Pereira, P., Queiroz, F., Borges, S., & Carneiro, J. (2012). Determination of bio-active compounds, antioxidant activity and chemical composition of Cerrado Brazilian fruits. Food Chemistry, 134, 381–386.

Sze-Tao, K.W.C., Schrimpf, J.E., Teuber, S.S., Kenneth, H.R., & Shridhar, K.S. (2001). Effects of processing and storage on walnut (Juglans regia L) tannins. Journal of the Science of Food and Agriculture, 81(13), 1215-1222.

Tongboona, P., Suwannoa, S., & Saowapark, S. (2012). The efficiency of antibacterial activity of Gacinia atroviridis water extraction. Journal of Community Development Research, 5 (1), 52-59.

Torres, A.M., Mau-Lastovicka, T., & Rezaaiyan, R. (1987). Total phenolics and high performance liquid chromatography of phenolic acids of avocado. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 35, 921-925.

Yeap, S.K., Ho, W.Y., Beh, B.K., Liang, W.S., Ky, H., Noaman Yousr, A.H., & Alitheen, N.B. (2010). Vernonia amygdalina, an ethnoveterinary and ethnomedical used green vegetable with multiple bioactivities. Journal of Medicinal Plants Research, 4, 2787-2800.

Zhishen, J., Mengcheng, T., & Jianming, W. (1999). Determination of flavonoid contents in mulberry and their scavenging effects on superoxide radicals. Food Chemistry, 6, 555-559.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-10-04

How to Cite

ดีนามอ น., บินหะยีดิง น., ยูโซะ ร., ปิ น., โต๊ะนาบอ ซ., & มาลีกัน อ. (2023). ผลของระยะเวลาในการชงชาสมุนไพรต่อปริมาณสารสำคัญในพืชสมุนไพร 3 ชนิด. วารสารวิทยาศาสตร์ปรีดียาธร, 1(2), 70–85. สืบค้น จาก https://li04.tci-thaijo.org/index.php/psj/article/view/1149